Bibliografia:
to uporządkowany, według określonych kryteriów, spis dokumentów (książek, artykułów, dokumentów filmowych, dźwiękowych, elektronicznych).
Kiedy piszemy referat lub przygotowujemy prezentację maturalną, powinniśmy sporządzić bibliografię załącznikową.
W prezentacji maturalnej układamy bibliografię wg wzoru:
1. Literatura podmiotu.
2. Literatura przedmiotu.
Literatura podmiotu – to spis dzieł literackich, filmowych i in. będących podstawą prezentacji, np. Lalka Bolesława Prusa, film Pan Tadeusz Andrzeja Wajdy.
Literatura przedmiotu – to prace krytycznoliterackie (opracowania) omawiające twórczość wybranych autorów zaprezentowanych w literaturze podmiotu, np.: Edward Pieścikowski Nad twórczością Bolesława Prusa; Barbara Kosecka, Katarzyna Kubisiowa Lektury na ekranie, czyli mały leksykon adaptacji filmowych.
Opisy bibliograficzne porządkujemy w grupach, w kolejności alfabetycznej.
Zasady sporządzania opisów bibliograficznych są znormalizowane. Obowiązują normy: PN-ISO 690: 2002 Dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Zawartość, forma i struktura, PN-ISO 690-2: 1999 Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części.
Najnowsza norma wprowadza obowiązek podawania numeru ISBN książki (jest to numer zawierający informacje o kraju, wydawcy i o samej książce – nr 83 na początku oznacza Polskę). Norma nie precyzuje znaków interpunkcyjnych, należy natomiast stosować je konsekwentnie.
Bibliografia załącznikowa (literatura przedmiotu)
Wykaz dokumentów (książki, czasopisma, artykuły, publikacje z inter-netu itp.}, które autor wykorzystał przy pisaniu utworu lub które poleca czytelnikowi jako związane z tematem pracy. Bibliografia załącznikowa zamieszczana jest najczęściej na końcu książki lub artykułu (rozdziału). Potocznie określana jest jako literatura przedmiotu lub krócej -literatura.
Przypisy
Komentarze, objaśnienia, uwagi dodatkowe autora lub wydawcy odnoszące się do wskazanych wyrazów, zwrotów lub fragmentów tekstu. Przypisy mogą wskazywać źródło określonych danych i poglądów, wyjaśniać dodatkowo pewne fragmenty tekstu itp. Do przypisu kierują zawarte w tekście głównym odnośniki (odsyłacze) – najczęściej są to kolejne liczby, ale czasem stosuje się też znaki graficzne (np. gwiazdka). Przypisy umieszcza się u dołu strony, na której znajduje się komentowany fragment tekstu, na końcu rozdziału lub na końcu całej pracy. W dokumentach elektronicznych przypisy często mają charakter hipertekstowego odnośnika (linku) skojarzonego z treścią objaśnienia lub prowadzącego do innego dokumentu. Przypisy a bibliografia załącznikowa. Bibliografia z reguły ma szerszy zakres od przypisów – odnosi się do całej pracy, pokazuje czytelnikowi, z jakich źródeł korzystał autor pracy, Przypisy dotyczą konkretnych fragmentów pracy i są z tymi fragmentami powiązane odnośnikami (linkami). Niekiedy przypisy mogą tworzyć bibliografię załącznikową, Są wówczas umieszczone na końcu pracy (rozdziału).
Numer ISBN (International Standard Book Number)
Międzynarodowy numer z zakodowanymi informacjami o wydawcy.
PRZYKŁADY OPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH
Teksty literackie
Wydawnictwa zwarte (cała książka)
Autor: Tytuł książki. Wydanie. Miejsce wydania: Wydawnictwo, rok wydania. ISBN.
Budzyński Wiesław: Miłość i śmierć Krzysztofa Kamila. Wyd. 4. uzup. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7227-255-7.
Bułhakow Michał: Mistrz i Małgorzata. Wyd. 9. Warszawa: Czytelnik, 1992. ISBN 83-07-02244-4.

Kłamstwo w literaturze. Red. Zofia Wójcicka, Piotr Urbański. Kielce: Wydawnictwo Szumacher, 1996. ISBN 83-8618-06-4.
Fragment książki, który nie jest nazywany

Kulawik Adam: Poetyka. Wyd. 2. popr. Kraków: Antykwa, 1994 s. 99-104.
Rozdział książki jednego autora

Borkowska Grażyna: Pozytywności i inni. Warszawa: PWN, 1996. Wielkie czytadła. Najpopularniejsi pisarze, s. 136-150.

Reymont Władysław: Chłopi. Wrocław: Siedmioróg, 1996, t. 1. Jesień
Artykuł (tekst stanowiący część publikacji zbiorowej)

Wójcik Tomasz: Ukraińskie wtajemniczenie Jarosława Iwaszkicwieza. W: Kresy w literaturze. Red. Eugeniusz Czaplejewicz, Edward Kasperski. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1996, s. 151-164.
Encyklopedie i słowniki

Literatura i nauka o jezyku. Encyklopedia szkolna. Warszawa: WSiP, 1995, s. 409-414 (Literatura niemiecka).

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. Wyd. 1. popr. Warszawa: PWN, 2000, t. 1, s. 109 (Czysta Forma).
Autorzy słownika:

Drabek Barbara, Falkowski Jacek. Rowińska Izabella: Szkolny słownik motywów literackich. Wyd. 4. Warszawa: Kram, 2001, s. 98-108 (Dom).
Artykuł z czasopisma

Oramus Marek: Jaka będzie literatura trzeciego tysiąclecia. „Wiedza i Życie”, 2003, nr 4, s, 44-47.
Recenzja

Szostkiewicz Adam: M jak Michnik. „Nowe Książki”, 2006, nr 3, s, 35,
Nowela w zbiorze

Prus Bolesław; Kamizelka. W: Nowele wybrane. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1998, s. 174-184.
Wiersze w zbiorze jednego autora

Kamieńska Anna: Wrota cudów. W: Jasność w środku nocy. Warszawa: PIW, 2001, s. 85.
Wiersze w antologii

Miłosz Czesław: Kołysanka. W: Poezja polska w szkole średniej od średniowiecza do współczesności. Wybór Anna Rajcy, Jerzy Polanicki. Wyd. 2. zmien. Warszawa: Kama, 1999- s, 516.
Fragment z Biblii

Ewangelia według św. Jana. W: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia. Wyd. 3. popr. Poznań-Warszawa: Pallottinum, 1990. Ostatnia wieczerza, s. 1232-1233.
Inne teksty kultury
Ilustracja

Gogh Vincent van: Gwiaździsta noc. W: Historia sztuki świata. Warszawa: Muza 2000, t. 6, s. 356-357.

Portret Tomasza Zamojskiego. W: Dziecko w malarstwie polskim. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1979, il. 1.
Film

Cudzoziemka. [VHS], Reż. Ryszard Ber. Warszawa: AGF, 1986,
Pan Tadeusz. [VHS]. Reż. Andrzej Wajda. Warszawa: Yision Film, 1999.
Utwóry muzyczne na płycie CD

Chopin Fryderyk: Etiuda c-moll Rewolucyjna. W: Chopin. Utwory fortepianowe. [CD-ROM]. Point Classics AG, 1997.
Literackie dokumenty elektroniczne
Normy dotyczące tego rodzaju dokumentów zawierają elementy obowiązujące w opisie bibliograficznym, jednakże często się zdana, że niektórych z nich nie można odnaleźć. Wtedy siłą rzeczy musimy się. ograniczyć do tych, które są dostępne. Co do interpunkcji, to istnieje dowolność, poza tym, że należy się konsekwentnie trzymać wybranej przez siebie opcji. Warne jest te/, podawanie całych adresów stron WWW (nie należy ich skracać).
Książka elektroniczna

Kopaliński Władysław: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [CD-ROM]. Wersja 1.0.3.16. Lodź: PRO-media CD, 1998. Aktualizowane 25.11.1998. ISBN 83-7231-731-3.
Tekst stanowiący część publikacji zbiorowej

Mickiewicz Adam: Pan Tadeusz. W: Skarbnica literatury polskiej, [online]. Ostrów Wielkopolski: Zapis, [dostęp: 10 października 2005]. Dostępny w Internecie: <http://www.literatura.zapis.net.pl/pan_tadeusz>.
Artykuł z czasopisma w Internecie
Autor: Tytuł. Tytuł czasopisma. [typ nośnika]. Rok wydania, numer [data dostępu] . Warunki dostępu: adres WWW.

Riss Barbara: Na skrzydłach metafory. W: „Wiedza i Życie”, [online]. 1998, nr 11 [dostęp: 23 sierpnia 2006]. Dostępny w Internecie: http://arhiwum.wiz.pl/1998/9814400.asp
Dokument online

Wiem. [online]. Grupa Onci.pl SA. Copyright 1996-2007. [dostęp: 7 mara 2007]. Adam Mickiewicz. Dostępny w Internecie: http://portalwiedzy.onet.pl/14351,,,,mickiewicz_adam,haslo.html.
Samodzielna publikacja w Internecie

Leśkiewicz Izabela: Rola sztuki w życiu młodego człowieka, [online]. [dostęp: 30 kwietnia 2004], Dostępny w Internecie.
Uwagi końcowe:
Należy pisać w sposób ciągły: od marginesu do marginesu
Norma nie precyzuje znaków umownych (interpunkcyjnych), ale zobowiązuje do konsekwentnego stosowania przyjętego sposobu zapisu
Przy sporządzaniu opisu bierzemy informacje ze strony tytułowej książki, przy dokumentach dźwiękowych, filmowych i elektronicznych korzystamy z danych na etykiecie (pudełku)
Długi tytuł można skrócić, podajemy w takim przypadku pierwsze wyrazy, a pominięte zaznaczamy wielokropkiem: (?) Tytułu książki nie piszemy w cudzysłowie, cudzysłów można zastosować do zapisania tytułu czasopisma
Przy autorze pomijamy tytuły i stopnie naukowe
Można stosować odmiany czcionki: wyróżnić autora lub tytuł utworu
W opisie pomija się informację o pierwszym wydaniu
Uwagi końcowe:






